Προγράμματα μαθησιακής υποστήριξης
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στο μαθησιακό τομέα είναι ποικίλες. Ειδικότερα, είναι δυνατόν να συναντούν προβλήματα στην ανάγνωση (αποκωδικοποίηση γραπτών συμβόλων), στην παραγωγή και εξαγωγή λογικών συμπερασμάτων μέσα από ένα γραπτό κείμενο, στο γραπτό λόγο γενικότερα, στην κατανόηση κειμένων, στην επίλυση σύνθετων μαθηματικών προβλημάτων κ.ά.
Οι μαθησιακές δυσκολίες κατά τις πρώτες τάξεις του σχολείου χωρίς την κατάλληλη υποστήριξη σχετίζονται με επανάληψη της τάξης, παρακολούθηση ειδικής (παράλληλης στήριξης) εγκατάλειψη του σχολείου ή εμφάνιση προβλημάτων διαπροσωπικής και ενδοπροσωπικής συμπεριφοράς. Οι μαθητές με προβλήματα στη μάθηση δυσκολεύονται να ακολουθήσουν το ρυθμό της τάξης και να αποκτήσουν τις ίδιες γνώσεις (στα διάφορα γνωστικά επίπεδα) με τους υπόλοιπους συμμαθητές τους.
Πολλοί ειδικοί θεωρούν αναγκαία την εφαρμογή παρεμβατικών προγραμμάτων «υψηλού κινδύνου». Τα παρεμβατικά προγράμματα μαθησιακής υποστήριξης προσχολικής ηλικίας απευθύνονται σε μαθητές παιδικών σταθμών ή νηπιαγωγείων και έχουν στόχο την ενίσχυση των δεξιοτήτων τους σε διάφορους τομείς. Οι δεξιότητες σχολικής ετοιμότητας βοηθούν τους μαθητές να ανταποκριθούν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και στη διδασκαλία κατά τις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Δεδομένα ερευνών δείχνουν ότι τα προγράμματα έγκαιρης παρέμβασης έχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα για τους μαθητές (μείωση του αριθμού των μαθητών που επαναλαμβάνουν την ίδια τάξη, παρακολουθούν παράλληλες στηρίξεις ή εγκαταλείπουν το σχολείο. Μετά από αξιολόγηση πολλών παρεμβατικών προγραμμάτων έχει διαπιστωθεί ότι καθοριστικοί παράγοντες για την αποτελεσματικότητα τέτοιων προγραμμάτων είναι η μεγάλη χρονική διάρκεια και η συμμετοχή σε αυτά τόσο των παιδιών όσο και των γονέων τους. Τα προγράμματα έγκαιρης παρέμβασης προβλέπουν την εκπαίδευση και εποπτεία των εκπαιδευτικών, καθώς και επισκέψεις στο σπίτι ώστε οι γονείς να συμβάλουν στην ανάπτυξη των κοινωνικών και γνωστικών δεξιοτήτων των παιδιών τους και να ενθαρρυνθούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες του σχολείου.
Στην ίδια μελέτη διαπιστώθηκε ότι η εξατομικευμένη διδασκαλία της ανάγνωσης είναι η πλέον αποτελεσματική μέθοδος για μαθητές της Α΄ Δημοτικού που παρουσιάζουν χαμηλή επίδοση. Ο ενήλικας που παρέχει τη βοήθεια μπορεί να είναι εκπαιδευτικός ή εθελοντές γονείς. Κάποιοι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι αποτελεσματική μπορεί να είναι και η καθοδήγηση που παρέχουν οι συμμαθητές. Πάντως, η συγκεκριμένη μέθοδος φαίνεται ότι είναι περισσότερο αποτελεσματική για τα μαθηματικά.
Ο Slavin και η ερευνητική του ομάδα σχεδίασαν ένα πρόγραμμα παρέμβασης με τίτλο «Επιτυχία για όλους», το οποίο είναι πολυσύνθετο και περιλαμβάνει ποικίλες δραστηριότητες. Συνδυάζει την παρέμβαση στα προνήπια και στο νηπιαγωγείο, τη διδασκαλία σε ατομική βάση κατά τις πρώτες τάξεις του δημοτικού και την παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών στις οικογένειες των μαθητών. Το πρόγραμμα εφαρμόστηκε σε πολλές πολιτείες της Αμερικής και τα αποτελέσματα από την αξιολόγησή του υπήρξαν ιδιαίτερα θετικά.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Χατζηχρήστου, Χ. (2004). Εισαγωγή στη σχολική ψυχολογία.